Powstaną europejskie zapasy środków medycznych

Komisja Europejska po raz pierwszy w historii podjęła dziś decyzję o utworzeniu strategicznych zapasów środków medycznych w ramach rescEU. Będą to m.in. respiratory i maski ochronne. Celem tych działań jest pomoc państwom UE w walce z pandemią COVID-19.

- Tworząc po raz pierwszy w historii wspólne europejskie nadzwyczajne zapasy środków medycznych, działamy w duchu unijnej solidarności – twierdzi  Ursula von der Leyen, Przewodnicząca Komiski Europejskiej. - Przyniosą one korzyści wszystkim państwom członkowskim i wszystkim obywatelom Unii. Jedyne, co możemy teraz robić, to pomagać sobie nawzajem.

Artykuły medyczne wchodzące w skład zapasów obejmą m.in. sprzęt medyczny do intensywnej terapii jak respiratory, środki ochrony indywidualnej czyli maski wielokrotnego użytku, szczepionki i środki lecznicze, a także wyposażenie laboratoryjne.

- Unia Europejska podejmuje działania, aby zaopatrzyć państwa członkowskie w większą ilość sprzętu – mówi Janez Lenarčič, Komisarz ds. zarządzania kryzysowego. - Tworzymy zapasy rescEU w celu szybkiego uzyskania wyposażenia niezbędnego do walki z koronawirusem. Będzie ono wykorzystane do wsparcia państw członkowskich zmagających się z niedoborami sprzętu potrzebnego do leczenia zakażonych pacjentów, ochrony pracowników służby zdrowia i do spowolnienia tempa rozprzestrzeniania się wirusa. Planujemy niezwłocznie podjąć niezbędne działania.

Zapasy będą przechowywane przez jedno lub kilka państw członkowskich. Będą one odpowiedzialne za zamówienia środków medycznych. Koszty 90 proc. zapasów sfinansuje Komisja Europejska. Ich dystrybucją zarządzać będzie Centrum Koordynacji Reagowania Kryzysowego, które dopilnuje, aby trafiły one tam, gdzie są najbardziej potrzebne.

Początkowy budżet UE przeznaczony na ten cel wynosi 50 mln euro, z czego 40 mln euro to fundusze uruchomione pod warunkiem zatwierdzenia przez władze budżetowe.

Ponadto w ramach umowy w sprawie wspólnych zamówień, państwa członkowskie nabywają obecnie środki ochrony indywidualnej, respiratory i artykuły niezbędne do przeprowadzania testów na koronawirusa. Skoordynowane podejście daje państwom członkowskim silną pozycję w negocjacjach z sektorem w sprawie dostępności i cen produktów leczniczych.

Gdy środek ustawodawczy wejdzie w życie w piątek 20 marca, państwo członkowskie, które zechce przechowywać na swoim terytorium zapasy rescEU, będzie mogło złożyć wniosek o dotację bezpośrednią od Komisji Europejskiej. Dofinansowanie obejmuje 90 proc. kosztów zapasów, natomiast pozostałe 10 proc. pokrywa państwo członkowskie.

RescEU stanowi część Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności, który służy zacieśnianiu współpracy między uczestniczącymi państwami w zakresie ochrony ludności celem skuteczniejszego zapobiegania katastrofom oraz gotowości i reagowania na nie. Odgrywa kluczową rolę w koordynowaniu działań w reakcji na klęski żywiołowe i katastrofy w Europie i poza nią.

W przypadku gdy skala sytuacji nadzwyczajnej przekracza zdolności reagowania danego kraju, może on zwrócić się o pomoc za pośrednictwem tego mechanizmu.

Dotychczas przystąpiły do niego wszystkie państwa członkowskie UE, jak również Islandia, Norwegia, Serbia, Macedonia Północna, Czarnogóra i Turcja. Od chwili powstania w 2001 r. Unijny Mechanizm Ochrony Ludności odpowiedział na ponad 330 wniosków o pomoc w UE i poza nią.