Wielkie pieniądze na wielkie badania

Działanie perowskitów, ekologiczne wykorzystanie alg, krzemowe kropki kwantowe czy badania obszarów pogórniczych m.in. takimi projektami zajmą się laureaci najnowszej edycji konkursów Opus i Preludium Narodowego Centrum Nauki z Politechniki Wrocławskiej. Otrzymali oni dofinansowanie na swoje badania w wysokości blisko 15 mln zł

W ramach programu Opus można było wnioskować o finansowanie na realizację projektów trwających od jednego roku do trzech lat. Pieniądze mogą być przeznaczone na projekty badawcze, w tym finansowanie zakupu lub wytworzenia aparatury naukowo-badawczej niezbędnej do realizacji tych projektów. W sumie w ramach konkursu nagrodzono trzynaście osób z Politechniki Wrocławskiej.

Największe dofinansowanie w wysokości blisko 1,8 mln zł otrzymała dr hab. Paulina Płochocka-Maude z Wydziału Podstawowych Problemów Techniki, która zrealizuje projekt „Ekscytony, fonony i polarony w półprzewodnikowych perowskitach i ich pochodnych”.

Perowskity to grupa minerałów zbudowanych z nieorganicznych związków chemicznych doskonale absorbująca światło, które pozwalają przekształcać energię słoneczną w prąd w ogniwie fotowoltaicznym. Ogniwo takie jest lekkie, ponieważ warstwa perowskitu może być niezwykle cienka. Potencjalnie technologia produkcji takich ogniw może być dużo tańsza niż obecnie.

 – Interesujące jest to, że praktyczne wykorzystanie tych materiałów wyprzedza rozumienie ich podstawowych własności fizycznych – mówi dr hab. Paulina Płochocka-Maude. - Można powiedzieć, że one po prostu działają, ale nikt nie wie dlaczego. Przeczą one temu, czego o półprzewodnikach nauczyliśmy się z badań prowadzonych w poprzednim półwieczu.

Z kolei dr hab. inż. Jan Blachowski, prof. uczelni z Wydziału Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii na realizację projektu „Geneza i przebieg antropogenicznych i naturalnych deformacji terenu w obszarach pogórniczych dawnej kopalni węgla brunatnego „Babina” otrzymał ponad 1,3 mln zł.

– Działalność górnicza zwykle przyczynia się do powstawania deformacji powierzchni, a kolejnym poważnym problemem jest występowanie deformacji wtórnych, które pojawiają się wiele lat po zamknięciu kopalni – mówi dr hab. Jan Blachowski, kierownik projektu. – Mogą one mieć negatywny wpływ na stan środowiska, uszkodzenia infrastruktury i zagrożenia dla bezpieczeństwa ludzi. 

W ramach projektu sprawdzone zostanie m.in. to, jakie warunki są istotne dla występowania i rozwoju deformacji oraz czy można je dokładnie modelować i prognozować z zastosowaniem podejścia deterministycznego i modelowania przestrzennego w systemie informacji geograficznej (GIS).

W programie Preludium finansowane są projekty badawcze osób rozpoczynających karierę naukową, bez stopnia naukowego doktora. Wśród warunków konkursowych nie było limitów wiekowych, a w skład zespołu realizującego projekt mogły wejść maksymalnie trzy osoby. Granty otrzymało pięcioro młodych naukowców z Politechniki Wrocławskiej.